Nicolas de Condorcet of hoe een foute menukeuze je vel kan kosten.

Geboren in Ribemont(Picardië) in 1743 werd hij later filosoof,wiskundige en politicus. Het was een eenvoudige omelet die de dood van Nicolas de Condorcet (1743-1794) veroorzaakte. Condorcet is een van de filosofen van de 18e eeuw. Hij werd parlementslid tijdens de Franse Revolutie en was verantwoordelijk voor de uitvinding van het auteursrecht en vooral voor de eerste eisen tot afschaffing van de slavernij. Toen de "Girondin" achtervolgd werd en hij wist dat hij gearresteerd zou worden, besloot hij Parijs te ontvluchten en stopte incognito in een herberg in Clamart. Hij doet er alles aan om onopgemerkt te blijven, er niet aristocratisch en dus zo min mogelijk rijk uit te zien. Maar juist het feit dat hij nooit zelf heeft gekookt, dat hij altijd is bediend, zal zijn ondergang worden. Als de herbergier hem vraagt wat hij wil eten, antwoordt Condorcet "een omelet is voldoende", "heel goed" antwoordt de herbergier "hoeveel eieren?" Condorcet antwoordt dan "12". Vier keer zoveel eieren als nodig, zoals iedereen weet die ooit een omelet heeft gemaakt. Een bewijs dat de klant nog nooit in zijn leven gekookt heeft en dat hij altijd bediend is. Dit is precies wat we de edelen als revolutionairen verwijten... Aangeklaagd door de herbergier als mogelijke aristocraat, wordt hij opgepakt en herkend als Nicolas de Condorcet. Hij wordt onmiddellijk opgesloten. Twee dagen later wordt hij dood aangetroffen in zijn kerker, zonder dat bekend is of het komt door een beroerte of door zelfmoord door vergiftiging. Dit verlangen naar omelet is moeilijk te weerstaan, dat moet je toegeven! Bemerkingen: De soms scherpe uitvallen over politiek van de anders rustige en eerder teruggetrokken filosoof-wiskundige zijn trouwens de oorzaak van zijn opmerkelijke bijnaam, “le mouton enragé” (het razende schaap). Madame Suard (een kennis van Condorcet): “Zijn intolerantie op het vlak van politieke opinies was onvoorstelbaar.” Wat kunnen we leren van deze wat verlegen en stuntelige filosoof? Deze geniale wiskundige die een niet onbelangrijke rol speelde in een van de meest invloedrijke politieke periodes uit de Europese geschiedenis en tragisch aan zijn einde kwam toonde dat liefde voor en geloof in de vooruitgang van de mensheid, de leidraad van de rede nodig hebben om hun doelen te kunnen bereiken en zonder dat rationeel kader binnen de kortste keren kunnen vervallen in de grootst mogelijke menselijke ellende. Noot: De Girondijnen waren vooral jonge mannen uit de streek van de Gironde, en van goede, vaak burgerlijke afkomst. De Montagnards waren een stuk radicaler, en haalden hun aanhang vooral in de grote steden. In de Nationale conventie zaten de Girondijnen in de rechterhelft van de zaal en de Montagnards aan de linkerzijde, wat de oorsprong is van de huidige politieke tweeling tussen ‘links’ en ‘rechts’.

afb.:wikimedia

afb.:cdn.imago-images.com