“L’orange” van Gilbert Bécaud. Een oranje vlag die een racistische lading dekte.
In 1964 bereidde Gilbert Bécaud zich voor om naar huis terug te keren, namelijk naar de Olympia, deze zaal die hem ontdekte, de zaal waarin hij 31 keer zou optreden, een record. Voor deze terugkeer naar Olympia reserveert Bécaud de creatie en de eerste uitvoering van nog een van zijn hits… “Nathalie”.
Ondanks deze hit in de maak, heeft Bécaud echter het gevoel dat hij een nummer mist voor zijn concert in Olympia.
Twee weken voor het concert zit Bécaud met zijn vriend en tekstschrijver Pierre Delanoë in zijn woning in Chesnay en vraagt hem of hij geen nummer in petto heeft om zijn programma compleet te maken. Het antwoord is nee. Bécaud antwoordt vervolgens: “Het is niet ingewikkeld, vertel me het eerste woord dat in je opkomt”. "Ik antwoordde hem ORANGE...", legt Delanoë uit: "Vanaf dat moment gingen we deze sinaasappel niet plukken, verkopen of schillen. Aan de andere kant introduceerde de diefstal een dramatische dimensie. De antiracistische kant van het lied kwam vanzelf."
De kracht van dit nummer is dit beschuldigende refrein, dat veel meer tekst en vocale aanwezigheid heeft dan de hoofduitvoerder, die worstelt met gezongen kreten te midden van wraakzucht van het volk. Het doel van het lied is inderdaad een racistische beschuldiging. De voorbeelden zijn surrealistisch, het beeld van bloed dat langs de vingers stroomt heeft een criminele betekenis, ook al is het maar een bloedsinaasappel, de gehaakte handen zijn zowel een gefantaseerd beeld van de schurk uit een verhalenboek en een correctie van de tekst, aangezien we in de originele tekst een "nez crochu" vonden, een zeer antisemitische archetypische belediging die vóór de eerste uitvoering werd aangepast... Racisme is al heel duidelijk aanwezig in het nummer.
De historische context van het schrijven van dit lied is erg belangrijk. We zijn inderdaad in 1964 in Frankrijk... Gedurende twee jaar zijn duizenden Algerijnen zich in Frankrijk komen vestigen.
Orange is daarom een lied dat gaat over de angst voor buitenlanders die op de markten van het mooie Frankrijk arriveren. De vrucht is het werk van het plukken en verkopen, onttrokken aan de handen van de goede patriot, en het voedsel geconfisqueerd uit de mond van zijn familie
En de aanwijzing voor de Algerijnse oorsprong van het personage getekend door Bécaud en Delanoë ligt wellicht in zijn verdediging: “Ik was op zoek naar l’oiseau bleu”. Deze ‘oiseau bleu is onder meer de codenaam van een operatie van de Franse geheime dienst tijdens de Algerijnse onafhankelijkheidsoorlog. Het doel was om honderden Kabyles(Berbers) los te maken van de Algerijnse opstand en hen om te vormen tot clandestiene commando's binnen hun eigen nationale bevrijdingsfront, namelijk het FLN.
Wanneer Bécaud, die de vreemdeling belichaamt, de menigte – die hem uiteindelijk nog steeds zal ophangen – vertelt dat hij op zoek is naar ‘l’oiseau bleu’… Hij wil zichzelf mogelijk beschermen door de schuimbekkende haters te verzekeren dat hij bereid is geweest zijn natie van herkomst te verraden om daar een van hen te zijn.
Orange, een lied dat racisme aan de kaak stelt door het uit te beelden en dat het goed is om weer op de voorgrond te brengen, aangezien het onderwerp helaas nog steeds actueel is.
TEKST:
Tu as volé as volé as volé l'orange du marchand x2
Vous êtes fous, c'est pas moi, je n'ai pas volé l'orange
J'ai trop peur des voleurs, j'ai pas pris l'orange du marchand
Oui, ça ne peut être que toi
Tu es méchant et laid
Y avait comme du sang sur tes doigts
Quand l'orange coulait
Oui c'est bien toi qui l'as volée
Avec tes mains crochues
Oui c'est bien toi qui l'as volée
Y a quelqu'un qui t'a vu
(Gilbert Bécaud)
Vous vous trompez
Je courais dans la montagne
Regardant tout le temps
Les étoiles dans les yeux
Vous vous trompez
Je cherchais dans la montagne
L'oiseau bleu
Tu as volé as volé as volé as volé as volé as volé l'orange
Tu as volé as volé as volé l'orange du marchand
Y avait longtemps qu'on te guettait
Avec tes dents de loup
Y avait longtemps qu'on te guettait
T'auras la corde au cou
Pour toi ce jour c'est le dernier
Tu n'es qu'un sale voleur
D'abord tu n'es qu'un étranger
Et tu portes malheur
Vous vous trompez
Je courais dans la montagne
Regardant tout le temps
Les étoiles dans les yeux
Vous vous trompez
Je cherchais dans la montagne
L'oiseau bleu.
J'ai pas volé pas volé pas volé pas volé pas volé pas volé l'orange
J'ai pas volé pas volé pas volé l'orange du marchand
Tu as volé as volé as volé as volé as volé as volé l'orange
Tu as peur. Jamais plus tu ne voleras l'orange
J'ai pas volé pas volé pas volé l'orange du marchand
Tu as volé as volé as volé l'orange du marchand
Tu la vois elle est là
La corde qui te pendra